Trước đây sứa biển chủ yếu được chế biến thành nguyên liệu thô (sứa ướp muối) và được xuất bán theo đường tiểu ngạch sang thị trường Trung Quốc, vì vậy công nghệ sơ chế sứa biển phụ thuộc vào sự hướng dẫn của chuyên gia Trung Quốc và giá cả lên xuống cũng phụ thuộc vào nhu cầu của thị trường này.

Nâng cao chất lượng để mở rộng thị trường

Những năm gần đây, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản tỉnh Nam Định đã phối hợp với các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tìm hiểu, nghiên cứu và tiến hành đưa vào sản xuất sản phẩm sứa ăn liền.

Xác định chất lượng là khâu then chốt để thu hút khách hàng nhằm mở rộng thị trường xuất khẩu nên các doanh nghiệp đã đầu tư cơ sở hạ tầng, bể chứa sứa ướp muối… cũng như cải tiến, thay đổi quy trình chế biến theo các phương pháp khoa học, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. Theo đó, sứa dùng để sản xuất sứa ăn liền phải tươi, trắng, sạch sẽ, không có tạp chất, loại bỏ hết nội tạng, gai, tẩy sạch nhớt rồi rửa sạch, ngâm kỹ sau đó được bảo quản nước sôi rồi đưa vào chế biến với muối và phèn cùng các loại gia vị như gừng, tỏi, dấm thanh, đường… để đóng túi từ 300gram – 1kg. Sản phẩm sứa ăn liền đạt tiêu chuẩn phải sạch váng, nhớt bám ở mặt dưới của dù sứa và ở các xúc tu của đầu sứa, có mùi vị tự nhiên của sứa ướp muối phèn, giòn, không nhũn nát, không lẫn tạp chất lạ, không có mùi khai, đặc biệt là phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm theo đúng quy định. Sứa ăn liền có thể chế biến thành các món như nôm sứa, gỏi sứa, chiên, xào hay dùng để ăn lẩu…

Sản phẩm ướp muối tiêu thụ ở thị trường trong nước không đáng kể do người tiêu dùng ngại tiêu thụ sản phẩm này vì khi chế biến mất rất nhiều thời gian cho khâu xử lý tẩy mặn. Các doanh nghiệp chế biến thủy sản đã nắm bắt nhu cầu tiêu thụ sản phẩm nên vài năm trở lại đây đã mở rộng thị trường tiêu thụ sang Hàn Quốc ngoài thị trường truyền thống là Trung Quốc. Hiện tại, thị trường Trung Quốc chủ yếu tiêu thụ sản phẩm chân sứa, với giá xuất khẩu 600.000đ/1 thùng 10kg, còn thị trường Hàn Quốc lại chủ yếu nhập thân sứa ướp muối, với giá 200.000đồng/1 thùng 10kg. Từ đầu mùa tới nay, riêng công ty chế biến thủy sản Ninh Cơ (Hải Hậu) đã xuất khẩu 4.500 tấn sứa, thu về hơn 7 tỷ đồng, công ty Thiên Phú (xã Hải Triều, Hải Hậu) cũng đã xuất khẩu khoảng 700 tấn sứa ăn liền.

Sứa là một hải sản đặc trưng của các vùng biển, từ những con sứa này ta có thể chế biến ra rất nhiều các món ăn khác nhau, trong đó có món nộm sứa và sứa muối. Sứa muối được chế biến từ những con sứa tươi, được rửa sạch và cắt khúc thành những tảng nhỏ; sau đó được ngâm vào các bình, chum hoặc vại lớn. Nước muối sứa chua được làm từ cây vẹt (cây vẹt là một trong những loại cây nước nợ ven biển). Qua thời gian ngâm chua từ 3 – 4 tuần, những miếng sứa ngâm đã rất chua và chuyển màu thành màu nâu đặc trưng. Đó là lúc ta có món sứa chua (muối sứa). Khi ăn, ta cắt nhỏ những miếng to ra thành các miếng nhỏ đều nhau. Nước chấm sứa muối là mắm tôm pha với chanh, ớt… rau ăn kèm là những loại rau như dậu rách, kinh giới, húng chũi…

Theo ông Nguyễn Văn Trường – Phó phòng khai thác và bảo vệ nguồn lợi – môi trường thủy sản thuộc Chi cục Khai thác và Bảo về nguồn lợi Thủy sản (Sở NN&PTNT Nam Định): “Không giống như các loài thủy, hải sản khác sẽ được kiểm soát chặt chẽ về số lượng đánh bắt cũng như kính cỡ theo đúng quy định, riêng với sứa biển là loại nhuyễn thể phù du, sinh sôi nhanh nên ít ảnh hưởng tới môi trường biển. Vào mùa sứa biển, ngư dân đánh bắt gần bờ bằng thuyền mủng, mảng với số lượng lớn, góp phần hạn chế tác động tiêu cực của loại nhuyễn thể này lên các loại hải sản gần bờ khác.

                                                                    Chu Hồng Châu

                                                         (Nông thôn mới, số 407+408)